ความผิดพลาดคืออาจารย์ 2

เมื่อปลายสัปดาห์ที่แล้ว จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้จัดให้มีพิธีพระราชทานปริญญาบัตร แก่บรรดาผู้สำเร็จการศึกษา ในระดับต่างๆ ผมเองในฐานะ ที่เป็นอาจารย์จุฬาฯ มาได้สิบปี และก็จบการศึกษา ระดับปริญญาตรี จากจุฬาฯด้วย ด้วยเหตุนี้เอง ผมจึงมีโอกาส สังเกตการณ์ปรากฏการณ์ดังกล่าวนี้ มาโดยตลอดแน่นอนว่า การสำเร็จการศึกษาเป็นสิ่งที่ทุกคนมีความปีติยินดี ไม่ว่าจะเป็นเจ้าตัวผู้สำเร็จการศึกษา ตลอดจนญาติสนิทมิตรสหายทั่วไป ดังนั้น ในวันงาน ผู้คนที่เดินทางมาร่วมแสดงความยินดีจึงมีจำนวนไม่น้อย ทำให้เกิดการคับคั่งแออัด ไม่ว่าจะเป็นฝูงคนและจำนวนรถราที่เพิ่มขึ้น

จากการประเมินตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา ผมพบว่า ผู้คนให้ความสำคัญกับงานวันรับปริญญามากขึ้น จนดูเหมือนว่า มันเทศกาลพิเศษอะไรสักอย่างหนึ่งเลยก็ว่าได้ ทั้งๆ ที่การจบการศึกษาในสมัยนี้ก็ไม่ใช่เรื่องพิเศษเมื่อเปรียบเทียบกับสมัยก่อน ซึ่งคนจบการศึกษาสูงมีน้อย และเป็นเรื่องยาก

งานรับปริญญาในปัจจุบันมีองค์ประกอบมากมาย เช่น การจ้างตากล้อง ซึ่งสมัยก่อนมีน้อยรายที่จะจ้างช่างถ่ายภาพอาชีพ นอกจากมีตากล้องแล้ว ยังมีตากล้องถ่ายวิดีโอด้วย การถ่ายภาพก็ไม่ได้ถ่ายเพียงม้วนเดียว แต่บางรายเป็นสิบม้วน ไม่เข้าใจว่า จะถ่ายอะไรกันนักกันหนา

นักศึกษาญี่ปุ่นที่อยู่ในความดูแลของผมสงสัยมาก ว่า คนไทยถ่ายอะไรกันมากขนาดนั้น และทำไมชอบถ่ายรูปตัวเองเดี่ยวๆ มากมาย !!

นอกจากการถ่ายรูปอย่างบ้าคลั่งแล้ว ต่อมาก็คือ ช่อดอกไม้และของที่ระลึก นับวันความบ้าคลั่งช่อดอกไม้ก็ยิ่งมากขึ้น ช่อยิ่งโต ดอกไม้ยิ่งแพง ดูจะทำให้ผู้รับได้หน้าได้ตา บางคนได้มากเสียจนไม่รู้จะเอาไปวางที่ไหน ดูแล้ว ไม่ต่างกับศพบางศพที่ได้รับพวงหรีด

สมัยก่อน ยังไม่มีประเพณีให้ของที่ระลึกในวันรับปริญญา สมัยนี้ มีพ่อค้าแม่ค้ามาตั้งแผงข้างรั้วมหาวิทยาลัย ขายตุ๊กตาหมี หรือหมาตัวโตๆ ซึ่งก็ไม่รู้ว่า ทำไมจะต้องให้ตุ๊กตากันในวันรับปริญญาด้วย มันบ่งบอกอะไร ?

นักศึกษาญี่ปุ่นคนเดิมให้ความเห็นว่า มันเป็นเรื่องแปลกที่คนไทยยังให้ตุ๊กตากัน ทั้งๆ ที่ก็โตๆ กันแล้ว ผมเดาว่า สาวไทยชอบที่จะทำตัวให้ดู “น่ารักคิกขุอาโนเนะ” อยู่เสมอกระมัง ? ไม่ว่าจะแก่แรดแค่ไหน !

การที่มีพ่อค้าแม่ขายมาวางแผงขายตุ๊กตาข้างรั้วอยู่หลายเจ้านั้น มันยอมหมายความว่า เขาขายสินค้าของเขาได้ ซึ่งก็หมายความว่า มีคนซื้อ ผมสงสัยอย่างยิ่งว่า คนประเภทไหนที่มาซื้อ ? ญาติพี่น้อง เพื่อนของผู้รับปริญญาหรือ ? มาแสดงความยินดี แต่ไม่มีของติดไม้ติดมือ กลัวจะเสียหน้า จึงต้องซื้ออะไรสักอย่าง และบังเอิญมันก็มีคนมาวางขาย และมีอะไรให้เลือกนอกจากดอกไม้ จะให้อะไรที่มันเล็กๆ มองไม่เห็นชัด ก็คงจะไม่ทำให้ผู้รับได้หน้าได้ตาอะไรเท่าไรนัก ดังนั้น ดอกไม้หอบใหญ่และตุ๊กตาตัวโตๆ จึงช่วยให้การโพสท่าถ่ายรูปของเหล่าบัณฑิตดูมีสีสันน่าประทับใจไปตลอดชั่วชีวิต

ผมว่า ถ้ามีใครเอาแหวนเพชรมาให้สาวในวันรับปริญญา เจ้าหล่อนบางคนอาจจะไม่พอใจเท่าได้ดอกไม้ช่อโต หรือตุ๊กตาตัวยักษ์

นอกจากเครื่องเคียง หรือฉากประดับบารมี อันได้แก่ ถ่ายรูป ถ่ายหนัง ดอกไม้ และตุ๊กตาแล้ว สิ่งสำคัญอีกอย่างหนึ่ง ก็คือ ตัวประกอบ อันได้แก่ เพื่อนๆ ไม่ว่าเพศเดียวกันหรือต่างเพศ อายุไม่เกี่ยง ยิ่งมีความหลากหลายของประเภทคนแล้วยิ่งดี หรือถ้ามีคนดังๆ มาร่วมก็ยิ่งได้หน้าสุดๆ แสดงให้เห็นว่า ผู้รับปริญญาเป็นคนที่มีคนรักคนชอบมากมาย จนทำให้คิดว่า ถ้าสมัคร ส.ส.เสียก็จะดี

ใครมีคนมาร่วมแสดงความยินดีไม่มาก หรือไม่มีเลยในวันรับปริญญา คงจะอาภัพที่สุด และอาจจะอาภัพตลอดไปก็ว่าได้ !

นอกจากมีเพื่อนๆ แล้ว ถ้าจะให้ดี ต้องมีแฟนนานุแฟนมากกว่าหนึ่งคน มาร่วมขบวนรถไฟ ในวันนั้นนอกจากจะรับปริญญาแล้ว เขาหรือเธอจะต้องทำหน้าที่เหมือนพนักงานการรถไฟแห่งประเทศไทยที่จะต้องสับหลีกขบวนรถมิให้ชนกัน ยิ่งมีขบวนรถมากเที่ยวมาสายในวันนั้น และสามารถสับหลีกได้อย่างปลอดภัยสันติ ก็ถือว่า แน่มาก

ใครไม่มีขบวนรถไฟ หรือมีเพียงขบวนเดียว ถือว่ากระจอก แต่ถ้าขบวนเดียวนั้นเป็นขบวน “Orient Express ที่สุดยอดของความหรูหราฟู่ฟ่า ก็อีกเรื่องหนึ่ง

พูดถึงองค์ประกอบมาครบแล้ว เห็นทีถึงตาเจ้าตัวผู้เป็นบัณฑิต

ในวันนั้น บัณฑิตสาวจะต้องตื่นตั้งแต่ตีสี่หรือตีห้า เพื่อไปเข้าร้านเสริมสวย ทำผม แต่งหน้า พอกหน้า ฯลฯ แต่ผลที่ออกมา ก็คือ ทุกคนดูเหมือนกันหมด ไม่ว่าคนที่สวยเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว หรือไม่ก็ตาม เพราะมันออกมาเข้มๆ จัดๆ แดงๆ ดำๆ

ผมชื่นชมบัณฑิตสาวบางคนที่ไม่แต่งหน้ามาก แต่ก็มีน้อยเต็มที !

บางคนเข้าร้านเสริมสวยตั้งแต่ตีห้า ออกมาในราวเจ็ด หรือแปดโมงเช้า ข้าวไม่กล้ากิน ไม่กล้าขยับกล้ามเนื้อปากมากนัก กลัวอะไรๆ ที่แต่งพอกไว้ จะเสียรูป ผลสุดท้าย กลายเป็นแร้งเป็นลมไป อะไรที่หวังที่วาดไว้ เช่น ถ่ายรูปกับผู้คน ตามซุ้มประดับต่างๆ ก็พลันกลายเป็นแค่ความฝันที่ฝันไว้ในคืนก่อนหน้าจะแหกขี้ตาตื่นตีสี่ ฝันสลาย อนิจจา

บัณฑิตชายดีหน่อย ไม่ต้องเข้าร้านเสริมสวย แต่ก็อาจจะต้องสวมชุดรับปริญญาตื่นแต่เช้าไปรับแฟนแต่เช้ามืด เพื่อไปส่งที่ร้านเสริมสวย อาจจะต้องไม่ต้องถึงกับเช้ามากอย่างสาวที่จะต้องรับปริญญาเอง แต่ก็จะต้องสวยไม่น้อยหน้าคนอื่น

ตกเย็น ก็พากันไปกินเลี้ยงจนภัตตาคารร้านรวงมันแน่นขนัดไปทั่วบริเวณรอบๆ จุฬาฯ จนถึงบริเวณวงแหวนรอบนอก (จุฬาฯ) ด้วย บางทีเลี้ยงและรับเลี้ยงฉลองกันสามวันสามคืนก็มี

ใครทำให้งานรับปริญญาของตนยิ่งใหญ่ ยิ่งฟู่ฟ่าเท่าไร มันก็เป็นสิ่งยืนยันว่า กว่าจะจบปริญญาตรีได้ มันคงเป็นเรื่องที่แสนจะยากลำบากสาหัสสากรรจ์สำหรับเขาผู้นั้นเสียนี่กระไร !

น่าเห็นใจจริงๆ สำหรับบัณฑิตสติปัญญาไม่แข็งแรงเหล่านี้

ที่มา: กรุงเทพธุรกิจ จุดประกาย วันจันทร์ที่ 15 กรกฎาคม 2545

” อ่านบทความนี้แล้ว มันก็เอ่อ นะ มันก็จริงอย่างที่ อาจารย์แกว่าล่ะ … อาจารย์ท่านนี้เป็นอาจารย์ที่ฉีกบัตรเลือกตั้งในวันเลือกตั้งสมัยทักษิณลงเลือกตั้งครั้งนั้นนั่นเอง ไม่เข้าใจเหมือนกันว่าท่านทำไปเพื่ออะไร จากที่อ่านบทความนี้ เราชอบนะ ชอบความคิดในเรื่องนี้ แต่ที่ฉีกบัตร อันนี้ไม่เห็นด้วย (- -) … fayjaa “